Pantomograf cyfrowy – czym różni się od analogowego?

10 lipca 2019

Pantomograf to specjalistyczne urządzenie wykorzystywane do wykonywania zdjęć pantomograficznych (pantomogramów), będących jedną z podstaw stomatologicznej diagnostyki obrazowej. Jeszcze niedawno powszechnie używane były pantomografy analogowe, które jednak coraz częściej wypierane są przez pantomografy cyfrowe. Czym różnią się te urządzenia?

Zacznijmy od przypomnienia – pantomogram to rodzaj zdjęcia RTG, wykonywanego przez poruszającą się dookoła głowy pacjenta głowicę. Dzięki zastosowaniu promieniowania rentgenowskiego, na zdjęciu doskonale widać określone warstwy anatomiczne twarzoczaszki – zęby górne i dolne, zęby zatrzymane, kości szczęki i żuchwy, tkanki przyzębia, a także zatoki szczękowe i stawy skroniowo-żuchwowe. Sprawia to, że pantomogram jest badaniem wykonywanym w ogólnej diagnostyce zdrowia jamy ustnej pacjenta, ale także w diagnostyce zaawansowanej próchnicy, chorób przyzębia czy wad zgryzu. Zdjęcie pozwala zobrazować zęby zatrzymane i zaplanować ich usunięcie, pantomogram jest też nieodzownym elementem planowania m.in. leczenia protetycznego, ortodontycznego czy implantologicznego.

 

Pantomogram – co trzeba wiedzieć?

Badanie pantomograficzne nie wymaga od pacjenta szczególnych przygotowań. Należy jedynie zdjąć wszelkie metalowe przedmioty znajdujące się w obrębie twarzy i szyi: okulary, kolczyki, łańcuszki itp. Pacjent zakłada specjalny fartuch ochronny, który zabezpiecza organizm przed zbędną ekspozycją na promieniowanie rentgenowskie i staje przed kolumną aparatu. Głowica pantomografu krąży wokół głowy pacjenta przez kilka sekund, a uzyskany obraz jest od razu widoczny na monitorze.

Badanie pantomograficzne jest bezbolesne i mało inwazyjne, można je zrobić w zasadzie bez przygotowań i od ręki, nie wymaga podawania kontrastu czy odstawiania stosowanych leków. Oczywiście tak jak w przypadku innych badań z użyciem promieniowana rentgenowskiego, nie powinno się go wykonywać u kobiet w ciąży lub podejrzewających ciążę – o przeprowadzeniu badania u ciężarnych może zdecydować jedynie lekarz i to w sytuacji, gdy korzyść z jego wykonania jest większa niż ryzyko ewentualnego uszkodzenia płodu.

Innych tak poważnych przeciwwskazań do przeprowadzenia zdjęcia pantomograficznego w zasadzie nie ma. Ilość promieniowania rentgenowskiego wykorzystywania jest na tyle niewielka, że nie stanowi ono zagrożenia do zdrowia pacjenta.

 

Pantomograf cyfrowy a analogowy – różnice

Jeszcze niedawno patomogramy wykonywało się przede wszystkim przy użyciu pantomografów analogowych. W ostatnim czasie mocno rozwinęły się jednak technologie cyfrowe, więc na wyposażeniu nowoczesnych pracowni radiologicznych lub gabinetów stomatologicznych powinien znaleźć się pantomograf cyfrowy.

Czym różnią się między sobą te urządzenia? Technologią obrazowania w przypadku aparatów analogowych jest kaseta z promienioczułą błoną, podobną nieco do tej fotograficznej. Zdjęcie pantomograficzne musi być najpierw przetworzone chemicznie i dopiero wtedy otrzymujemy charakterystyczną kliszę. Z kolei pantomograf cyfrowy wyposażony jest w specjalne czujniki cyfrowe – zdjęcie jest od razu widoczne na monitorze komputera, bez konieczności jego wywoływania.

Jakie to ma znacznie dla pacjenta? Otóż pantomograf cyfrowy to znaczne skrócenie czasu potrzebnego na diagnozę oraz o wiele większa precyzja obrazowania. Obraz uzyskany podczas badania pantomografem cyfrowym można powiększać, zwiększać jego kontrast, a nawet zastosować obrazowanie 3D, dzięki czemu widoczne są nawet najdrobniejsze szczegóły budowy anatomicznej pacjenta.

 

Pantomograf cyfrowy – mniejsza ekspozycja na promieniowanie

Jak już wcześniej wspomnieliśmy, podczas wykonywania zdjęcia pantomograficznego wykorzystywane jest nieobojętne dla zdrowia promieniowanie rentgenowskie – nawet przy badaniu aparatem analogowym jego ilość jest niewielka. Rozwój nowoczesnych technologii i opracowanie pantomografów cyfrowych pozwoliły jednak na maksymalne zwiększenie bezpieczeństwa pacjenta – w tym przypadku ilość promieniowania rentgenowskiego potrzebnego do wykonania zdjęcia jest nawet kilkunastokrotnie niższa niż przy badaniu pantomografem analogowym.

W naszych pracowniach DIAGDENT w Warszawie – na Ursynowie, Saskiej Kępie, we Włochach i na Białołęce – korzystamy jedynie z najnowocześniejszych pantomografów cyfrowych, które zapewniają najwyższą możliwą jakość obrazowania przy wykorzystaniu minimalnej dawki promieniowania rentgenowskiego. Wynik dostępny jest od razu w placówce lub online.

Zachęcamy do kontaktu poprzez formularz https://www.diagdent.pl/kontakt/